2000
INSTITUT FRANCAIS, PIRAEUS
Retrospective
May 22 – June 30, 2000

Marcel Durand

Και, όμοιο με της γυναίκας τη σάρκα, το ρόδο...
Stéphane Mallarmé

Ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα συνήθως, όπως και το βλέμμα μας απέναντι σε ένα έργο Τέχνης, δεν είναι ποτέ άδολος. Δεν είναι μία απλή οπτική εμπειρία. Και όπως το σεληνόφως φαίνεται διαφορετικά σ' αυτόν που ρεμβάζει ή το παρατηρεί, ανάλογα με τον τόπο όπου βρίσκεται, όπου γεννήθηκε, ανάλογα με την εποχή του ή με πολλούς άλλους παράγοντες, όπως έχουν σφραγίσει το φεγγαρόφωτο ο Verlaine, o Debussy, ο Goethe, o Faure, έτσι κι ένας πίνακας παραπέμπει σε ένα ευρύ  πεδίο  αισθητηριακών  -και  όχι  μόνο-  αλλά και αισθητικών (όχι κατ' ανάγκη εικαστικών) εμπειριών. Το να μπαίνει κανείς στο εργαστήριο του Γιώργου Χαδούλη, είναι σαν να μπαίνει κανείς σε ένα κήπο (έτσι κι αλλιώς μόνο αυτόν βλέπεις πίσω από τις περσίδες), ή μάλλον σαν να κατεβαίνεις ή να ανεβαίνεις τα λιγοστά σκαλοπάτια του κήπου των παιδικών σου χρόνων, ανάμεσα στις δροσοσταλίδες του πρωινού και το ψιλόβροχο του απομεσήμερου, σαν να αφήνεσαι να σε παρασύρει ένα ποτάμι αναμνήσεων από διακοπές καλοκαιρινές, σοφίτες πλημμυρισμένες από φως που γλιστρά μέσα από τη σχισμή των παραθυρόφυλλων, άχυρα χλωρά που ακόμα αχνίζουν, καρώ τραπεζομάντηλα, πηγές που κελαρύζουν, νερό που κυλά επάνω από τη γεμάτη μούσκλα πέτρα της μικρής λίμνης. Μυρωδιές, χρώματα κι αναγνώσματα. Είμαστε στον κήπο της Colette, στην Προβηγκία με τον Giono και τον Matisse, στα νησιά με τον Σεφέρη και τον Ελύτη, πάμε αντίθετα στη ροή του ποταμού Βιβόν... Η ανθοδέσμη ανακατεύεται μ' ένα μπουκέτο λέξεις και χρώματα. Μπορεί τα λουλούδια αυτά είναι όμορφα κι απλά (το ρόδο, η ίριδα, το ηλιοτρόπιο...) σαν τις ανθοδέσμες που οι γιαγιάδες μας έβαζαν στα περβάζια του παράθυρου της κουζίνας με θέα στον κήπο, όμως είναι και επιτήδειες συνθέσεις χρωμάτων, σπουδές φωτός που μπορούν να μας παραπέμψουν -υπαινικτικά μόνο- στον Monet και στις ανθισμένες σειρές του, στον Van Gogh, στον Bonnard... Η ζωγραφική του Γιώργου Χαδούλη ταυτίζεται με την εικόνα της ευτυχίας, μιας ευτυχίας αιώνιας και ανέφελης, αυτής των ατέλειωτων καλοκαιριών, των απομεσήμερων της κουφόβρασης που, ξαπλωμένοι στο νωπό γρασίδι κάτω από τον ίσκιο ενός δέντρου, νιώθαμε τον άνεμο να ταράζεται από το βόμβο χιλιάδων εντόμων μεθυσμένων από τον ήλιο, τότε που πετούσαμε το βιβλίο στο πλάι και βλέπαμε σταγόνες φωτός να χορεύουν κάτω από τα κλειστά βλέφαρα, σχεδιάζοντας μέσα στη στεφάνη μιας ίριδας τη σκιά μιας γυναίκας...

Χάρης Καμπουρίδης
Ένα Ζωγραφικό Ταμ – Ταμ σε Χρωματικές Ζούγκλες

Δεν του φαίνεται αμέσως, αλλά αυτός ο Χαδούλης είναι παράξενος ζωγράφος. Δεν είναι αυτό που τα έργα του σε κάνουν να νομίζεις μόλις τα πρωτοαντικρίσεις. Και θα σας πω το γιατί. Τα χρώματα και τα σχήματα των πινάκων του είναι ευδιάκριτα από δέκα μέτρα, οπότε λές 'ααα, είναι νεκρές φύσεις, ανθοδέσμες σε τραπεζάκια, εσωτερικά δωματίων και πορτρέτα'.
Εκεί όμως που νομίζεις ότι τον τακτοποίησες σε συρταράκια τεχνοτροπικών κατηγοριών, αρχίζεις και βλέπεις ότι οι ζωγραφιές του χοροπηδούν, οι ριγέ γραμμές μια έρχονται μπροστά, μια πηγαίνουν στο φόντο, σαν να μην είναι ζωγραφική με αναγνωρίσιμα θέματα αλλά αφαιρετική όπ-άρτ που παίζει με τον αμφιβληστροειδή. Έτσι, θες δεν θες, πάς πιο κοντά.
Εκεί η εικόνα πάλι αλλάζει, μαγικά. Οι φόρμες που είχες δεί, διαλύονται. Το ψαλίδι, τα λουλούδια, το τραπεζομάντηλο, οι καρέκλες αραιώνουν, σαν να χάνονται, σαν να βλέπεις τοιχογραφία από μεγενθυντικό φακό. Γίνονται σκέτα χρώματα. Η σχεδιαστική προοπτική του ζωγραφισμένου χώρου, πάει κι αυτή. Γίνεται τρελλές γραμμές που φεύγουν αριστερά-δεξιά, κι όχι το ενορχηστρωμένο σύνολο που δείχνει από μακριά. Χρώμα, χρώμα, χρώμα, απλωμένο στην επιφάνεια από ένα αγχώδες πινέλλο που κινείται, οργώνει το λευκό φόντο προς κάθε κατεύθυνση, και το κάνει χρωματιστό καλλιεργημένο χωράφι.
'Μυστήρια πράγματα. Δεν είναι λοιπόν μια συμβατική ζωγραφική, με στερεότυπα θέματα, αυτά που αγάπησαν ο Σεζάν, ο Μπράκ, ο Ματίς, ο Τσαρούχης κι ο Φασιανός ;'
Και είναι και δεν είναι, φίλοι μου. Αυτός ο Χαδούλης δεν είναι άνθρωπος, είναι ολόκληρος ένα πινέλλο γεμάτο χρώμα. Δεν τον έχω δεί επι τω έργω, αλλά τον φαντάζομαι να κουνά το χέρι του σα να χορεύει. "Σιγά-σιγά θα μας πείς πως κάνει αφηρημένο εξπρεσιονισμό, δυναμική ζωγραφική, ντρίπινγκ, α-λα Πόλλοκ'.
Σάμπως ξέρω κι εγώ; Αυτό που βλέπω πάντως είναι μια αυτόματη εικαστική γραφή, όπως θα την ονειρεύονταν οι σουρεαλιστές, που θέλησαν κάποτε να ενώσουν το ψυχικό βάθος με το εικαστικό βλέμμα και το ζωγραφικό χέρι, παραμερίζοντας τη λογική.
Βλέπω ένα πινέλλο που χορεύει με το ντούπου-ντούπου μιας σφριγηλής νεανικής καρδιάς, στον αρχέτυπο ρυθμό που κανένας μας δεν θα ήθελε ποτέ να ακούσει αλλαγμένο, σαν ένα ζωγραφικό τάμ-τάμ που μετατρέπει το απλό καθημερινό θέαμα σε χρωματικές ζούγκλες παλλόμενες, εύρρωστες, σφριγηλές. Αυτός ο Χαδούλης ζωγραφίζει σαν Ταρζάν.

Αλέκος Φασιανός
Χρωστήρ

Ο Χαδούλης ζωγραφίζει το αισθάνεσαι από την ροή των χρωμάτων. Ο χρωστήρας τρέχει σε όλα τα σημεία των σωμάτων και των τοπίων. Ο Χαδούλης έχει εμβαθύνει και κατανοήσει σε βάθος την σημασία της πραγματικότητας. Δεν τον ενδιαφέρει η καλλιγραφία, η παραγέμιση του πίνακος, για να φαντάσει ζωγράφος. Ζωγραφίζει απλά, σαν να γράφει. Έχει δικιά του γραφή. Το καινούργιο που έρχεται είναι η γραφή του ζωγράφου. Η πρωτοτυπία στην έκφραση είναι η αποτύπωση των ίδιων πραγμάτων, των αιώνιων, μ' ένα καινούργιο τρόπο.
Ο έχων οφθαλμούς βλέπει.