2007
TSIHRITZIS FOUNDATION FOR VISUAL ARTS, ATHENS
Verandas, swimmers & more
June 4 – July 4, 2007

Ελένη Αθανασίου
Technicolor

Αισθησιακός και συνάμα πνευματώδης, αθεράπευτος νοσταλγός αλλά και πραγματιστής, λυρικός ποιητής των ανεξίτηλων αξιών ο Γιώργος Χαδούλης ξαναζωντανεύει μέσα από τα έργα του συναισθήματα και καταστάσεις. Ο κοσμοπολίτικος χαρακτήρας του, το ταμπεραμέντο του, οι ανησυχίες, οι αναζητήσεις καθώς και οι αντιλήψεις του για την τέχνη και ειδικότερα για την ζωγραφική, σφραγίζουν την προσωπικότητα του και το αναμφισβήτητο καλλιτεχνικό του αισθητήριο, δίνοντας έναν προσωπικό τόνο στα έργα του που τον κάνουν να ξεχωρίζει.
Η ζωγραφική του Γιώργου Χαδούλη γεννιέται και αναπτύσσεται κάτω από αίθριους ουρανούς, μεσογειακούς ήλιους και αιγαιοπελαγίτικα ακρογιάλια. Η θεματογραφία του είναι πλατιά, προέρχεται από τον οικείο του κόσμο και αγγίζει όλους τους τομείς. Τοπία, νεκρές φύσεις, στιγμιαίες σκηνές παιδιών που κολυμπούν, η καθημερινή θέα από την βεράντα καθώς και πορτραίτα της οικογένειας και στενών του φίλων, αποδίδονται τις περισσότερες φορές μέσα από τις αναζητήσεις των Nabis, άλλοτε με τις κοφτές νευρικές πινελιές δίνοντας την φωτεινή εντύπωση της στιγμής και άλλοτε με τις επίπεδες ενιαίες ισοπεδωμένες επιφάνειες. Ο Χαδούλης δεν είναι κλασσικός υπαιθριστής και φυσιολάτρης επειδή τον έλκουν τα θέλγητρα του τοπίου. Απλά εμπνέεται απ' αυτό και πλουτίζει εντός του όλες τις ζωγραφικές αξίες, τον ρυθμό και τις συνθετικές δυνατότητες. Τα τοπία του έχουν τη σημασία πειραμάτων για την εξακρίβωση γενικότερων νόμων. Φανερώνουν έναν αγώνα για την κατάκτηση της αλήθειας, της γνώσης στον τομέα της ζωγραφικής.
Πειραματίζεται πάνω σ' αυτό που βλέπουμε και τον τρόπο που το βλέπουμε. Συνθέτει τις αναμνήσεις των εντυπώσεων που δέχεται. Αναζητεί τους παράγοντες που κάνουν το ωραίο. Εξετάζει τον τρόπο που βλέπει το μάτι. Δεν ζωγραφίζει μόνο τη φύση, αλλά την αντιμετωπίζει σαν ατμόσφαιρα, σαν τη βάση για να δημιουργηθεί μια συγκεκριμένη ατμόσφαιρα. Η επιστροφή του πολλές φορές στο ίδιο θέμα, δείχνει την εμμονή του στα ζωγραφικά προβλήματα και όχι στα θεματογραφικά. Για τον Χαδούλη η ζωγραφική πρέπει να συγκινεί με τα ζωγραφικά της μέρη και όχι με το θέμα. Η προσήλωση σε οικείο του θέμα σίγουρα τον διευκόλυνε να συγκεντρώσει τις δυνάμεις του σε μορφοπλαστικές αναζητήσεις.
Με την τεχνική μιας πιο ελεύθερης πινελιάς, μιας πιο συνθετικής αποκατάστασης της πραγματικότητας και με φωτεινότερα χρώματα και δίχως να βουλιάζει στη βαριά ατμόσφαιρα των νατουραλιστών, ο Χαδούλης αισθάνεται και ξέρει να αποδίδει το φως, τα χρώματα και τα σχήματα του Ελληνικού τοπίου. Παρατηρεί και καταγράφει τη σύγχρονη ζωή στα σύγχρονα περιβάλλοντα, όπου αυτή ξετυλίγεται, είτε από απόσταση είτε από πολύ κοντά.
Το χρώμα για τον Χαδούλη χρησιμοποιείται για να εκφράσει το συναίσθημα, το πάθος, την ένταση και δεν ανταποκρίνεται στην δογματική ρεαλιστική προσέγγιση, παρόλο που απεικονίζει τον κόσμο που έχει μπροστά του. Έτσι, από το Παρίσι μεταφέρει επιδράσεις που προέρχονται από τον καλλιτεχνικό κύκλο των Nabis και ειδικότερα του Pierre Bonnard, όπως το απλοποιημένο σχέδιο, την επιπεδότητα στις φόρμες, τα καθαρά διάφανα χρώματα, τα διακοσμητικά μοτίβα, την χρήση των συμπληρωματικών χρωμάτων, τους φωτεινούς και καθαρούς τόνους, το βίωμα της φύσης. Οι επιρροές ή οι πιο έμμεσοι απόηχοι από τα Ευρωπαϊκά κινήματα του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού συνυπάρχουν διαλεκτικά με μνήμες και οπτικά βιώματα από το Ελληνικό τοπίο και όχι μόνο.
Για τον Χαδούλη κανένα πράγμα δεν φαίνεται, δεν μπορεί να' ναι μαύρο (ν' αρνιέται το φως). Η σκιά είναι χρώμα. Το κάθε χρώμα (όπως και σχήμα) εξαρτάται από το φως. Το χρώμα παραλλάσσει προσαρμοσμένο στη γενική εναρμόνιση. Αρνείται την προσέγγιση του ορισμού της φόρμας που συνδέεται με τα γεωμετρικά σχήματα και δημιουργεί τη φόρμα με το χρώμα. Για τον Χαδούλη ζωγραφική θα πει χρώμα κι αν ο ζωγράφος δεν έχει ευαισθησία να ερεθίζεται από την ύλη του, από το χρώμα και όχι από τις μορφές, δεν είναι ζωγράφος. Η ζωγραφική πρέπει να συγκινεί με τα υλικά της μέρη και όχι με το θέμα. Είναι επομένως φυσικό να αποφεύγει σε όλη την εικαστική του διαδρομή τους ουδέτερους τόνους, τα μαύρα και τα γκρι που αφαιρούν από τα αντικείμενα τη φωτεινότητα που επιδιώκει. Αποφεύγει τις τονικές διαβαθμίσεις και δεν αναζητά τη λογική της ζωγραφικής.
Την ειλικρίνεια της χρωματικής ερμηνείας συνοδεύει η απάλειψη όλων των στοιχείων εκείνων που παρασύρουν τον καλλιτέχνη στον επικίνδυνο δρόμο της ευχάριστης δεξιοτεχνίας. Η γραφικότητα, η περιγραφική λεπτομέρεια, το τυχαίο εντυπωσιακό εύρημα, συνειδητά εξαφανίζονται. Το εικαστικό του έργο συνομιλεί με τον θεατή δίχως διερμηνέα.
Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Τσαρούχη η ζωγραφικότητα, το φυσικό πάθος του καλλιτέχνη για το χρώμα και το φως τον σώζουν από τους σκοπέλους του γραφισμού που πάντα συναντά ένας ζωγράφος όταν θέλει να αναθέσει στο σχέδιο παραπάνω βάρη απ' αυτά που μπορεί να σηκώσει μόνο του. Ελεύθερος και αδέσμευτος από κάθε τυποποιημένο φραγμό μπορεί να αναθεωρεί, να μεταβάλλει να «ψεύδεται ως δει» κατά την Αριστοτελική ρήση, για να φτάσει στη λυτρωτική επενέργεια της τέχνης. Ψευδόμενος ως δει, εναρμονίζει ιδεατά το πραγματικό με το φανταστικό, το δεδομένο με το υπερβατικό, το τωρινό με το διαχρονικό. Φτάνει στην κυτταρική αποστολή της τέχνης, που δεν αφηγείται, αλλά αποκαλύπτει τη σχέση της ζωής με τον περιβάλλοντα, πραγματικό και ιστορικό χρόνο.
Η εκούσια απουσία του περιγράμματος των σχημάτων και η σχετική τοποθέτηση των χρωματικών μαζών σε μεγάλες επίπεδες επιφάνειες κυριαρχούν στο έργο του. Με τις πινελιές του αποκαλύπτει με όλο και περισσότερη χάρη και δεξιοτεχνία τις λεπτές και ζωηρές εντυπώσεις που έχει αποκομίσει από την επαφή του με το τοπίο της Άνδρου. Έτσι με το πινέλο του δίνει το βάθος στους ουρανούς, τη διαύγεια στο νερό, τη ζωή στη σάρκα. Η Μεσογειακή του φύση παίζει εξέχοντα ρόλο στη δουλειά του, γιατί αυτή η ίδια διδάσκει τους ανθρώπους να βιώνουν το φως. Η θάλασσα, το φεγγάρι, ο ήλιος, ο άνθρωπος είναι όλα στοιχεία και όντα της φύσης που αποθεώνονται στα έργα του Χαδούλη.
Η θάλασσα, πρωταρχικό φυσικό στοιχείο (ύδωρ ήν εξ αρχής) και ο ήλιος, ως πρωταρχικοί συντελεστές της δημιουργίας, γίνονται για εκείνον παντοδύναμοι Ορφικοί ήρωες που ελέγχουν τον κύκλο της ζωής και εξασφαλίζουν στο πνεύμα εγρήγορση και διαύγεια. Ο Χαδούλης είναι καλλιτέχνης της αισθησιακής δημιουργίας, της Διονυσιακής αισθησιακής μετουσίωσης σε μια απίθανη αποκάλυψη χρωμάτων του πλούτου και της γενναιοδωρίας της φύσης.
Το συναίσθημα, άμεσα σχετιζόμενο με το Διονυσιακό «φως», το πάθος, το θυμικό ταυτίζεται με την ανθρώπινη ύπαρξη και είναι πασιφανές όχι μόνο στις ανθρώπινες μορφές αλλά και στο περιβάλλον τους, έντονα ζεσταμένο από τις αχτίδες του ήλιου, φιλόξενο και άμεσο, Η εσωτερική ψυχική εμπειρία άλλωστε διαμορφώνεται κατά μεγάλο ποσοστό από τον εξωτερικό κόσμο.
Ο Γιώργος Χαδούλης δείχνει ένα έντονο ενδιαφέρον για την ατμόσφαιρα που τυλίγει και μετασχηματίζει τα αντικείμενα, όπως και για τις σκηνές που τις αγγίζει το φως. Έτσι λοιπόν η ζωγραφική ερμηνεία του φωτός μέσα στην ελληνική φύση βρίσκεται στο επίκεντρο των πλαστικών ερευνών του. Το φως ως δομικό στοιχείο της παράστασης, «ζυμωμένο» με τα χρώματα, με την υλική τους σύσταση είναι μια θεμελιακή συνιστώσα της ζωγραφικής του διαχρονικά με ποικίλες και ενδιαφέρουσες εκφάνσεις.
Το έργο του μας δίνει μια ζωγραφική που διακρίνεται για την πηγαιότητα και την γνησιότητα των αναζητήσεων του, την ειλικρίνεια και τον πλούτο της εκφραστικής του γλώσσας, την ποιότητα και την αλήθεια των διατυπώσεων του.
Εξάλλου ζωγραφική θα πει χρώμα. Αίσθημα και νους. Ιδανικό ή απλούστευση. Τεχνική και τέχνη.